Autorzy:
Krzysztof Makohonenko
Damian Gorzkiewicz
Zagęszczanie form odlewniczych głowicą prasującą od góry oraz płytą modelową od dołu jest procesem znanym od 1987 roku, kiedy to na 54 Międzynarodowym Kongresie Odlewnictwa w Dehli/Indie, przedstawiciele japońskiej firmy przedstawili nowy sposób wykonywania form.
Sposób ten charakteryzuje się obustronnym, niejednoczesnym zagęszczaniem form, odbywającym się w trzech stadiach. Zasada działania została przedstawiona na rys. nr 1.
W pierwszym stadium /a/ następuje wstępne zagęszczenie formy od góry za pomocą np. głowicy wielotłoczkowej. W drugim stadium /b/ specjalny mechanizm podnoszenia unosi zestaw złożony ze skrzyni formierskiej oraz ramki nadmiarowej, przy unieruchomionej formie i płycie modelowej. Tworzy się w ten sposób szczelina między płytą modelową a dolną powierzchnią skrzyni formierskiej.. W trzeciej fazie zagęszczania następuje prasowanie płytą modelową od dołu, aż do momentu likwidacji szczeliny, przy czym całkowita likwidacji szczeliny nie jest konieczna i zależy od stopnia zagęszczenia półformy odlewniczej.
Zarówno wysokość szczeliny w zależności od wielkości skrzyni formierskiej oraz zachowanie masy w obrębie tej szczeliny nie zostało dokładnie sprawdzone w praktyce, gdyż różnie się w tym miejscu masa zachowywała. Dlatego aby wyeliminować ten mankament, wprowadzono dodatkową ramkę nadmiarową dolną, przynależną do stołu prasującego.
Tak utworzony zespół prasowania stał się zespołem szczelnym. Zaletą tego nowego sposobu wykonywania form jest dobre zagęszczenie formy przy modelu, wysoka dokładność wymiarowa odlewów oraz efektywne wykorzystanie powierzchni płyty modelowej.
W krajowym przemyśle odlewniczym ten sposób formowania nie upowszechnił się, gdyż dodatkowa ramka nadmiarowa dolna mocno skomplikowała zespół prasujący, gdyż znajdując się w miejscu mocno zanieczyszczonym masą formierską, wymagała częstego i efektywnego czyszczenia. W tym rozwiązaniu jest to czynność dość kłopotliwa dlatego praca dolnej ramki nadmiarowej miała tendencje do zacinania się i z tego powodu maszyna formierska miała często stany awaryjne.
Rys. nr 1. Zasada działania.